BỆNH XUẤT HUYẾT – LỞ LOÉT Ở ẾCH: NGUYÊN NHÂN, DẤU HIỆU, CÁCH PHÒNG VÀ PHÁC ĐỒ ĐIỀU TRỊ HIỆU QUẢ

Bệnh xuất huyết – lở loét ở ếch (đỏ chân – đỏ đùi) là một trong những bệnh nguy hiểm nhất trong mô hình nuôi ếch thương phẩm. Bệnh do vi khuẩn Aeromonas hydrophila, Vibrio gây ra, làm ếch tụ huyết, lở loét, bỏ ăn và có thể chết hàng loạt nếu không xử lý kịp thời. Bài viết dưới đây sẽ giúp bà con hiểu rõ nguyên nhân – dấu hiệu – cách phòng – phác đồ điều trị để kiểm soát bệnh hiệu quả nhất.

Bệnh xuất huyết – lở loét ở ếch là gì?

Bệnh còn được gọi là bệnh đỏ chân, đỏ đùi ở ếch. Đây là bệnh do nhóm vi khuẩn Gram âm gây viêm mô, phá hoại mạch máu và làm ếch xuất huyết nội tạng.

Các tác nhân phổ biến:

• Aeromonas hydrophila

• Vibrio spp.

Bệnh thường xảy ra vào:

• Mùa mưa, thời tiết lạnh hoặc kéo dài nhiều ngày âm u

• Khi chất lượng nước kém: nhiều hữu cơ, ao hôi, khí độc tăng

• Mật độ nuôi dày, ếch cắn nhau gây xây xát

Nguyên nhân gây bệnh xuất huyết – lở loét ở ếch

Vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể ếch thông qua:

• Vết thương ngoài da do ếch cắn nhau

• Xây xát trong quá trình nhảy, mắc kẹt hoặc va đập

• Môi trường nước ô nhiễm, giàu chất hữu cơ

• Khí độc NH3 – NO2 tăng cao

• Thời tiết thay đổi đột ngột làm giảm sức đề kháng

Hệ miễn dịch suy yếu khiến vi khuẩn Aeromonas hydrophila và Vibrio dễ dàng phát triển mạnh, gây nên các tổn thương nghiêm trọng.

Dấu hiệu nhận biết bệnh xuất huyết – lở loét ở ếch

Bà con có thể nhận diện bệnh qua các triệu chứng sau:

Dấu hiệu ngoài da

• Xuất hiện chấm đỏ ở chân, đùi, thân.

• Tụ huyết, sưng chân, đỏ đùi.

• Có thể loét sâu nếu bệnh kéo dài.

Dấu hiệu hành vi

• Ếch đứng yên, ít di chuyển, bơi yếu.

• Giảm ăn hoặc bỏ ăn hoàn toàn.

• Lờ đờ, chậm chạp, dễ bị các con khác cắn.

Khi mổ khám

• Xuất huyết xoang bụng (chảy máu trong).

• Có dịch vàng trong khoang bụng.

• Gan bầm đen, đọng huyết.

• Ruột sưng, mạch máu giãn đỏ.

Đây là bệnh nguy hiểm vì tiến triển nhanh, dễ lây và gây thiệt hại lớn trong mô hình nuôi ếch công nghiệp.

Tác hại của bệnh đối với đàn ếch

Nếu không xử lý kịp thời, bệnh xuất huyết – lở loét gây:

• Tỷ lệ chết nhanh 20–60%

• Ếch giảm ăn → chậm lớn → kéo dài thời gian nuôi

• Tăng chi phí thuốc – kháng sinh – xử lý nước

• Dễ nhiễm kế phát các bệnh khác như nấm, ký sinh trùng

Vì vậy, phòng bệnh và phát hiện sớm là yếu tố quyết định thành công.

Cách phòng bệnh xuất huyết – lở loét ở ếch

Kiểm soát chất lượng nước

• Thay nước định kỳ, giữ nước trong – không mùi.

• Theo dõi pH, NH3, NO2 liên tục.

• Định kỳ diệt khuẩn bằng:
  PRO DINE, BKC FARM, Glutaraldehyde, KMnO4.

Tăng cường vi sinh

• Tạt EM gốc One Plus mỗi 5–7 ngày.

• Giúp phân hủy chất thải, giảm mùi hôi, giữ nước ổn định.

Hạn chế xây xát

• Tránh tiếng động lớn làm ếch nhảy vèo.

• Giảm mật độ nuôi, tránh cắn nhau.

Cách ly sớm

• Tách ếch bệnh ngay khi phát hiện để giảm lây lan.

Phác đồ điều trị bệnh xuất huyết – lở loét ở ếch

Dưới đây là phác đồ điều trị chuẩn, được nhiều trại nuôi ứng dụng hiệu quả:

Thay nước – xử lý môi trường

• Thay 20–30% nước mỗi ngày liên tục 3–5 ngày.

• Diệt khuẩn nước bằng:
  PRO DINE hoặc BKC FARM: 5 ml/10 m³.

• Tạt YUCCA FARM 5 ml/30–35 m³ để hấp thu NH3, H2S, giảm hôi.

Sau 2 ngày → Cấy vi sinh phục hồi ao

• EM One Plus: 5 ml/10 m³

• Zeolite: 60 g/10 m³
  → Giúp làm sạch đáy, phân hủy chất hữu cơ, ổn định nước.

Xử lý trực tiếp trên ếch

• Ngâm PRO DINE 7–10 ml/m³ trong 30 phút
  hoặc

• Tạt CuSO₄ (Đồng Sunphate) 1,5–2 g/m³

Trộn thuốc trong thức ăn

Giảm 50% lượng thức ăn trong thời gian trị bệnh.

Trộn 1 trong các kháng sinh:

• Amoxicillin

• Enrofloxacin

• Doxycycline

• Oxytetracycline

→ Liều: 0.5 g/kg thức ăn/ngày, cho ăn 2 lần.

Kết hợp:

• Vitamin C: 5 g/kg thức ăn

• Boganic: 5 g/kg thức ăn

• BOGA 99: 3–5 ml/kg (dưỡng gan thận)

Dùng liên tục 5–7 ngày.

Lời khuyên để tránh tái phát bệnh

• Không lạm dụng kháng sinh; ưu tiên xử lý nước + vi sinh.

• Duy trì màu nước ổn định, hạn chế biến động pH.

• Vệ sinh lồng – vỉ – máng ăn hàng tuần.

• Sử dụng thêm khoáng – vitamin để tăng sức đề kháng.

Kết luận

Bệnh xuất huyết – lở loét ở ếch là bệnh nguy hiểm, có thể gây thiệt hại lớn cho bà con nếu không kiểm soát kịp thời. Việc quản lý môi trường – phòng bệnh định kỳ – áp dụng đúng phác đồ điều trị sẽ giúp đàn ếch phục hồi nhanh, hạn chế tái phát và đảm bảo năng suất.