Bệnh EHP trên tôm: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách phòng ngừa hiệu quả

Bệnh EHP (Enterocytozoon hepatopenaei) là một trong những bệnh vi bào tử trùng phổ biến và nguy hiểm trong nuôi tôm, đặc biệt là tôm sú và tôm thẻ chân trắng. Bệnh này gây ra nhiều thiệt hại về kinh tế do ảnh hưởng nghiêm trọng đến tốc độ tăng trưởng và sức khỏe của tôm nuôi. Vậy bệnh EHP trên tôm là gì? Làm sao để phát hiện và phòng ngừa bệnh này? Bài viết sau sẽ cung cấp đầy đủ thông tin về bệnh EHP và các biện pháp xử lý, kèm theo các sản phẩm kháng sinh, hóa chất và men vi sinh có thể sử dụng trong quá trình phòng ngừa.

1. Bệnh EHP trên tôm là gì?

Bệnh EHP là do vi bào tử trùng Enterocytozoon hepatopenaei gây ra, ký sinh trong tế bào tuyến gan tụy của tôm. Loại ký sinh trùng này không gây chết hàng loạt, nhưng lại làm cho tôm chậm lớn, kích thước không đồng đều, dẫn đến giảm năng suất và chất lượng tôm thương phẩm. Mặc dù tôm nhiễm EHP vẫn tiêu thụ thức ăn bình thường, nhưng lại không tăng trọng, gây thiệt hại nghiêm trọng cho người nuôi.

Đặc điểm của bệnh EHP:

• Ký sinh trùng Enterocytozoon hepatopenaei (EHP) ký sinh tại gan tụy, làm ảnh hưởng đến khả năng tiêu hóa và hấp thụ dinh dưỡng.
• Tỷ lệ chết thấp nhưng ảnh hưởng lớn đến tốc độ tăng trưởng, dẫn đến sự chênh lệch kích thước giữa các con tôm trong cùng một đàn.
• Bệnh này không có thuốc điều trị đặc hiệu, việc phòng ngừa và xử lý môi trường nuôi là cách kiểm soát hiệu quả nhất.

2. Dấu hiệu nhận biết tôm nhiễm EHP

Tôm nhiễm bệnh EHP thường có những biểu hiện như sau:

• Lớp biểu bì mỏng, cơ trắng do tôm bị stress và thiếu dinh dưỡng.
• Cuống mắt có đốm đen, mô cơ đục, ruột bị xoắn, lò xo.
• Tôm chậm lớn, kích thước không đồng đều, ruột rỗng, phân đứt khúc.
• Tôm thường bị mềm vỏ, giảm ăn và chết rải rác, đặc biệt ở giai đoạn 20 – 30 ngày tuổi.

Khi tôm đạt trọng lượng khoảng 3-4 gam/con (size 200 con/kg), tốc độ phát triển của chúng chậm lại rõ rệt cho đến khi đạt 90 ngày tuổi.

3. Cách kiểm tra tôm nhiễm EHP

Ngoài việc quan sát trực tiếp các dấu hiệu trên cơ thể tôm, người nuôi có thể sử dụng các phương pháp kiểm tra dưới đây để xác định chính xác bệnh:

• Soi gan và ruột tôm dưới kính hiển vi với độ phóng đại 100 lần để phát hiện sự hiện diện của ký sinh trùng EHP.
• Phân tích mẫu bằng phương pháp PCR để kiểm tra mẫu gan và phân tôm bố mẹ.

4. Cách phòng và kiểm soát bệnh EHP

Do chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu cho bệnh EHP, việc phòng ngừa và xử lý môi trường nuôi đóng vai trò quan trọng. Dưới đây là các biện pháp phòng ngừa hiệu quả:

Xử lý môi trường ao nuôi:

• Sử dụng vôi sống (CaO) để xử lý ao sau mỗi vụ nuôi, diệt sạch bào tử EHP. Liều lượng khuyến cáo là 6 tấn/ha, phơi ao từ 10-15 ngày để khô và tiêu diệt bào tử.
• Định kỳ sử dụng chế phẩm sinh học để cải tạo và duy trì môi trường nước sạch. Sử dụng EM gốc ONE PLUS (1 lít/1.000 m³ nước) hoặc Bio-B (1kg/2.000 m³ nước) giúp xử lý chất hữu cơ và làm sạch môi trường ao nuôi.

Sử dụng hóa chất và kháng sinh:

• BKC 80% (Benzalkonium chloride) là một trong những hóa chất được sử dụng để xử lý nước, diệt khuẩn và giảm thiểu nguy cơ bệnh EHP. BKC 80% còn có tác dụng khử mùi hôi, kích thích tôm lột vỏ, ngăn ngừa bệnh mòn râu, cụt đuôi và bệnh phát sáng.
• Sử dụng Sulfaguanidine giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng và viêm ruột khi tôm bị stress hoặc nhiễm bệnh.

Chăm sóc sức khỏe tôm:

• Kết hợp men vi sinh hỗ trợ tiêu hóa (Probiotic, X MEN) và sản phẩm bổ gan (BOGA 99, BOGANIC) hay Betaglucan để tăng cường sức đề kháng cho tôm, giúp chúng phát triển khỏe mạnh hơn và phòng ngừa bệnh EHP.
• Vistes là sản phẩm chứa các thành phần kháng sinh và bổ sung thảo dược giúp ngăn ngừa bệnh nội ký sinh, hỗ trợ tiêu hóa cho tôm.

5. Kết luận

Bệnh EHP trên tôm là một mối đe dọa lớn đối với ngành nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là đối với người nuôi tôm. Để kiểm soát và phòng ngừa bệnh hiệu quả, người nuôi cần thực hiện các biện pháp xử lý môi trường ao nuôi kỹ lưỡng, kết hợp sử dụng các sản phẩm kháng sinh và men vi sinh đúng cách. CÔNG TY TNHH MAYA PHARMADIS cung cấp các sản phẩm kháng sinh nguyên liệu, men vi sinh và hóa chất uy tín, chất lượng cao nhằm hỗ trợ bà con trong việc phòng ngừa và kiểm soát bệnh EHP cũng như các bệnh khác trên tôm.

Mọi thắc mắc hoặc cần hỗ trợ về sản phẩm, bà con vui lòng liên hệ với chúng tôi qua số điện thoại 0962 520 787 hoặc truy cập website Mayapharmadis.com để được tư vấn chi tiết.